به نام خدا
حمایت از آبزی پروران شهرستان اردل –بسترسازی برای صادرات ماهی قزل‌آلا به روسیه
شنبه 1401/06/26
روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان مردم‌نهاد بسیج کارآفرینی و جهاد اقتصادی (بکوجا) از برگزاری اولین جلسه هماهنگی بکوجا، مجموعۀ هایتاجر و اداره جهاد کشاورزی شهرستان اردل به منظور امکان سنجی صادرات ماهی قزل آلای تولیدی در این شهرستان به روسیه خبر داد.
براساس این گزارش، در این جلسه که به صورت تصویری و از ساعت 21:00 روز پنجشنبه1401/06/24 برگزار شد، افراد زیر حضور داشتند:
1. سید علی لطفی زاده؛ موسس بکوجا
2. امیرحسین مینایی؛ بنیانگذار اولین بازار صادراتی ایران، «هایتاجر»
3. خیبر صالحی؛ معاون جهاد کشاورزی شهرستان اردل
4. ذبیح‌الله محمودی؛ هماهنگ‌کننده بکوجا در گلستان و بوشهر
5. امیرعلی شیخ‌الاسلام‌زاده؛ از دفتر مرکزی بکوجا
25 درصد تولید قزل‌آلای کشور، به استان چهارمحال و بختیاری اختصاص دارد
در ابتدای این جلسه، مهندس لطفی‌زاده موضوع جلسه را، بسترسازی برای صادرات ماهی قزل‌آلا به روسیه عنوان کرد. وی با اشاره به بازدید مردادماه خود از مزارع پرورش ماهی در شهرستان اردل و تبیین ضرورت حمایت از آبزی پروران این منطقه گفت: بنابر آمار منتشر شده، 25 درصد تولید ماهی قزل‌آلای کشور، به استان چهارمحال و بختیاری اختصاص دارد و با توجه به سفر سه ماه پیش آقای مهندس مینایی صاحب پلتفرم و برند صادرانی «هایتاجر» به روسیه و انعقاد قراردادهای مناسب برای صادرات محصولات مختلف به آن کشور، این موضوع را فرصت بسیار مناسبی برای حمایت از آبزی پروران شهرستان اردل ارزیابی کرد و گفت: محوریت کارهای صادراتی این پیشنهاد را، آقای مهندس مینایی و مجموعه موفق «هایتاجر» می‌توانند بپذیرند و امیدواریم بتوانیم به کمک توسعه صادرات این محصول، موجبات استفاده از ظرفیت‌ها و موهبات الهی در این منطقه و افزایش رفاه و سطح زندگی مردم شریف و کم‌برخوردار آن را فراهم آوریم.
لطفی‌زاده اجرای موفق این طرح را، زمینه‌ساز رونق صنایع جانبی این محصول، از جمله تولید خوراک ماهی و توجه به پرورش ماهی بر اساس دانش روز و نکات بهداشتی عنوان کرد و گفت: کشور روسیه، خواستار ماهی با وزن حدود 2 تا 2.5 کیلوگرم است و با صادرات ماهی به این کشور، شاهد افزایش درآمد مردم منطقه، و در نتیجه، رشد درآمد کشور و افزایش GDP ایران خواهیم بود.
تأمین استانداردهای مد نظر کشور مقصد، لازمه صادرات هر محصول است
مهندس خیبر صالحی، معاون جهاد کشاورزی شهرستان اردل، ضمن تسلیت اربعین حسینی به تشریح وضعیت تولید و پرورش ماهی در این شهرستان پرداخت و گفت: استان چهارمحال و بختیاری رتبه اول تولید ماهی‌های سردابی کشور را دارد. بخشی از این امر، به علت ظرفیت‌های منابع آبی استان و بخشی ناشی از اجرای مکانیزاسیون در مزارع پرورش ماهی است. پیش از این جلسه، گفتگویی با دکتر کریمی، مسئول شبکه دامپزشکی شهرستان اردل، در زمینه صادرات داشتیم. وضعیت صادرات در شهرستان اردل، علی رغم تفاسیر موجود از حجم بالای تولید ماهی، بسیار کمرنگ است. علت در این است که هر محصولی زمانی قابلیت صادرات دارد که بتواند استانداردهای مدنظر کشور مقصد را تامین نماید.
صالحی به پیشینه کاری خود در سمت معاون برنامه‌ریزی و مسئول صدور پروانه شیلات در سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان اشاره کرد و گفت: تولید ماهی در استان چهارمحال و بختیاری، علمی نیست و این در حالی است که این استان، بیشترین تعداد کارشناسان شیلات در کشور را دارد لیکن کارشناسان شیلات، ورود بسیار کمی به صنعت پرورش ماهی داشته‌اند. وی افزود: ما برای صادرات ماهی، نیاز به برندسازی داریم و این امر مستلزم به کارگیری مسئول فنی در مزارع، مدیریت بهینه، دقت در نوع غذای مورد استفاده، شرایط پرورشی و ضدعفونی کردن مزارع، و رساندن داروهای مورد استفاده در آن‌ها به تایید سازمان جهانی غذا و دارو می‌باشد. وی در ادامه گفت: گوشت ماهی در بدو ورود به کشور مقصد مورد آزمایش قرار می‌گیرد و چنانچه مقادیر سموم و داروهای استفاده شده در پرورش آن، از حد مجاز بیشتر بوده و در گوشت ماهی رسوب کرده باشد، موجب مردود شدن محصول صادراتی خواهد شد.
برای صادرات محصول، بایستی کد IR اخذ نمود
خیبر صالحی به صادرات ماهی کشور به ارمنستان و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نیز اشاره کرد و افزود: این صادرات با اخذ کد IR از سازمان دامپزشکی کشور انجام می‌شود و تنها یک مزرعه تولید ماهی در شهرستان اردل، به نام شرکت دشت آبی، موفق به رسیدن به سطح لازم از استاندارد برای صادرات شده است. وی گفت: این مزرعه، دارای مسئول فنی و تجهیزات مکانیزاسیون است و تمام نکات فنی و بهداشتی توسط کارکنان این مزرعه پرورش ماهی، از مدیریت تا عموم کارگران آن رعایت می‌شود.
معاون جهاد کشاورزی شهرستان اردل ادامه داد: البته آزمایش‌های هر کشوری در هنگام واردات محصول، بسته به استانداردهای داخلی آن کشور متفاوت است و هر چه شاخص‌های استاندارد کشوری بالاتر باشد، قیمت محصول نیز در آن بالاتر خواهد بود و صادرات به آن، صرفه بیشتری دارد. اگر ما اصول فنی تولید و پرورش ماهی را در مزارع خود رعایت کنیم، و از جهاد کشاورزی استان بخواهیم که در هنگام تمدید پروانه تولیدکنندگان، ایشان را به استفاده از مسئولان فنی در مزراع خود ملزم کنند، شاهد ورود علم در سطح گسترده به فرآیند تولید خواهیم بود و به نظر اینجانب، این روش بهتر از ارتباط مستقیم با تولیدکنندگان ماهی است.
افزایش تولید ماهی قزل‌آلا در شهرستان اردل، با انجام مکانیزاسیون
مهندس صالحی در توضیح بیشتر جزئیات پرورش ماهی گفت: هر پروانه تولید ماهی، یک ظرفیت اسمی و یک ظرفیت واقعی دارد و این ظرفیت واقعی بین 1.5 تا 2 برابر ظرفیت اسمی آن‌هاست. در مواردی نیز این رقم بسیار بیشتر است و به عنوان مثال، ظرفیت اسمی مزرعه ای که موفق به 300 تن صادرات شده است، 120 تن و تولید واقعی آن 500 الی 600 تن در سال می‌باشد. صالحی گفت: چهارمحال و بختیاری، به علت ضرورت کنترل آلودگی آب رودخانه‌های خود، ظرفیت تاسیس مزرعه جدید پروش ماهی را ندارد، اما چنانچه مزراع موجود پرورش ماهی در شهرستان ما به تجهیزات مکانیزه مجهز شوند، تولید 8000 تنی شهرستان اردل را، دست کم به 12000 تن در سال خواهد رساند.
حضور مسئول فنی در مزرعه پرورش ماهی ضامن تولید ماهی با کیفیت و استاندارد است
صالحی علت عدم تمایل تولیدکنندگان به استفاده از کارشناسان فنی در پرورش ماهی را، چنین بیان کرد: گرفتن کد IR پارامترهایی دارد که مسئولان فنی در مزارع پرورش ماهی، با بررسی تغذیه و نوع داروی ماهی‌ها، آن‌ها را کنترل می‌کنند. لیکن برخی از مشکلات ناشی از مشکلات منابع آبی است. این مشکلات از قبیل ورود پساب خانگی و صنعتی به رودخانه هاست. و رفع این این موارد هرچند محدود (حداکثر 10درصد) است، اما مستلزم تصفیه آب و ورود دستگاه‌های بالادستی است. دلیل اینکه مزارع موجود پرورش ماهی به دنبال دریافت کد IR نرفته اند این است که رشد ماهی، به ویژه قزل‌آلا، که گونه غالب پرورشی در ایران است، حتی در شرایط سخت محیطی نیز انجام شده و به وزن لازم می‌رسد و این باعث شده که تولیدکنندگان ماهی، در کنار عدم وجود نظارت، رغبتی به استفاده از کارشناس نداشته و دقتی در کیفیت ماهی تولیدی نداشته باشند.
شرط مکانیزاسیون هر مزرعه، برق‌دار بودن آن است
خیبر صالحی با بیان اینکه مکانیزاسیون مزارع تولید ماهی، باعث افزایش مقدار تولید در واحد سطح استخرها می‌شود، گفت: شرط مکانیزاسیون هر مزرعه، برق‌دار بودن آن است و خوشبختانه 90 درصد از مزارع پرورش ماهی شهرستان اردل برق‌دار هستند. وی گفت: اگر مزرعه‌ای برق‌دار باشد، می‌توان تجهیزاتی مانند هواده (اسپلش) در استخرها قرار داد که با تامین اکسیژن ماهی‌ها، تولید هر متر مربع را از 20 به 35 کیلوگرم افزایش می‌دهد. همچنین هوادهی علاوه بر تزریق اکسیژن به استخر، باعث تجزیه آمونیاک سمی ناشی از فضولات ماهی‌ها و تبدیل آن به گاز آمونیوم می‌شود که به نوبه خود، ظرفیت پرورش ماهی را افزایش خواهد داد. پمپ‌های برگشت نیز در فصول کم‌آبی، آب خروجی از استخر را به درون آن برگشت داده و فیلترهای آن، فضولات موجود در آن را جداسازی می‌نماید که در تولید کودهای ازته، کاربرد دارد. ژنراتور نیز جزو اداوات ضروری برای مکانیزاسیون مزارع می‌باشد تا در زمان قطع برق بتولند انرژی مورد نیاز در مزارع را تامین نماید.
هوادهی، برگشت آب، تصفیه آب و داشتن ژنراتور اجزای مکانیزاسیون مزارع پرورش ماهی است
صالحی به تغییرات دمای استان چهارمحال و بختیاری در فصول مختلف سال نیز اشاره کرد و گفت: ماهی‌های خونسرد نظیر قزل‌آلا، در هنگام سرد شدن هوا کمتر غذا می‌خورد و در این فصول، بارندگی و گل‌آلودگی ناشی از آن مشکل بزرگتری برای ماست. در هنگام گرما نیز، اکسیژن محلول در آب استخر کم می‌شود و در صورت مکانیزه بودن استخر پرورش ماهی، ما با برگشت آب و هوادهی، این کمبود اکسیژن را جبران کرده و تولید ماهی را در سطح سابق نگه می‌داریم.
«هایتاجر»، صادرکننده 11000 محصول از ایران است
مهندس امیرحسین مینایی، مدیر پلتفرم بازرگانی «هایتاجر»، از توضیحات مهندس صالحی تقدیر نمود و با اشاره به تمرکز مجموعه «هایتاجر» بر روی بازار صادراتی ایران، گفت: تجربه 10 ساله ما در تجارت، ما را به سمت ورود هر چه بهتر به بازارهای صادراتی هدایت نمود و در 2 سال اخیر، توانستیم بر پایه برنامه تجاری تنظیم شده، بستر صادراتی خود را توسعه دهیم و هم‌اکنون صادرکننده 11000 محصول از ایران هستیم. اطلاعات بیشتر از مجموعه «هایتاجر»، بر روی وبسایت Hitajer.com و اپلیکیشن این مجموعه به 3 زبان فارسی، عربی و انگلیسی وجود دارد.
«هایتاجر» بازار روسیه را مطالعه کرده است
مهندس مینایی ادامه داد: مجموعه «هایتاجر»، در آستانه جنگ روسیه و اوکراین و مسائل ناشی از آن، سمت و سوی تجارت خود را علاوه بر کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، به سمت بازار روسیه نیز برده است و باور داریم که بازرگانی میان ایران و روسیه وارد یک بازه زمانی طلایی شده است و امیدواریم بتوانیم سهمی از بازار روسیه داشته باشیم. ترکیه و چین هم، به صورت سازماندهی شده، در حال ورود به بازار روسیه هستند. اما ما نیازهای بازار روسیه را مطالعه کردیم و حتی کوچکترین فروشگاه‌های زنجیره‌ای این کشور را، به عنوان فروشندگان عمده در میان مردم روسیه، شناسایی نموده ایم.
مینایی با اشاره به جلسه هفته گذشته خود با نماینده شرکت اُزن، که بزرگترین فروشگاه آنلاین در روسیه است، گفت: این شرکت تنها در زمینه برخی مواد غذایی از جمله ماهی، خرید مستقیم انجام می‌دهد. علاوه بر این، شرکت‌های مختلفی وجود دارند که به ماهی قزل‌آلا در شهرهای مختلف روسیه نیاز دارند و ما شناخت خوبی از ظرفیت‌های بازار روسیه و نحوه انتقال پول داریم و از تمام حمایت‌های دولتی در جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه برخوردار هستیم. لازم به اشاره است که با اقدمات انجام شده، مناقصاتی که در برخی کشورها مانند روسیه انجام می‌شود، بر روی سایت مجموعه «هایتاجر» نیز قابل دستیابی است و تولیدکنندگان ایرانی می‌توانند با مراجعه به وبسایت Hitajer.com در این مناقصات شرکت کنند.
تشریح جذابیت صادرات به خارج از کشور برای تولیدکنندگان ماهی
امیرحسین مینایی، بازار آبزیان را، یکی از بزرگترین ظرفیت‌های موجود در بازار روسیه دانست و گفت: برای ارزیابی پتانسیل صادرات ماهی از استان چهارمحال و بختیاری، باید در ابتدا بررسی نمود که آیا این محصول به صورت دائمی در داخل کشور بازار دارد یا خیر؟ در آن صورت ممکن است تولیدکننده رغبتی به صادرات نداشته باشد. همچنین بر اساس تفاهم‌نامه‌ای بین ایران و روسیه، سازمان غذا و داروی ایران موظف شد تا استانداردهای لازم برای صادرات محصولات به روسیه را بررسی نموده و خود را تا آن سطح ارتقا دهد. در همین راستا لازم است سازمان دامپزشکی کشور، تولیدکنندگان را آموزش دهد، تا ابتدا تولیدکنندگانی که خود را با شرایط لازم برای صادرات وفق می‌دهند، شناسایی شوند و سپس تولید ماهی 2.5 کیلوگرم به بالا را تعهد کنند.
پیشنهاد تشکیل جلسه ای با حضورتولیدکنندگان ماهی قزل آلا و نماینده سازمان دامپزشکی و نماینده «هایتاجر»
مدیر پلتفرم بازرگانی«هایتاجر»، افزود: ما آمادگی داریم تا هر مقدار زیرساخت و نهایتاً محصول مناسب برای صادرات به روسیه را که تولید شود، به این کشور صادر کنیم. ارزآوری این صادرات برای تولیدکننده و برای کشور بسیار مفید است و ما در «هایتاجر، تمام نگرانی‌ها را درباره بازگشت پول برطرف خواهیم کرد. همچنین طبیعی است که اگر تولیدکننده‌ای در بازار داخلی نیز به عنوان صادرکننده به روسیه شناخته شود، در توسعه بازار داخلی وی نیز بسیار موثر خواهد بود. پیشنهاد می‌کنم که به زودی جلسه‌ای با حضور تولیدکنندگان ماهی در منطقه اردل، نماینده سازمان دامپزشکی و نماینده «هایتاجر» تشکیل دهیم و جذابیت صادرات به خارج از کشور را، برای تولیدکنندگان تشریح نماییم.
حمایت مالی اولیه و ایجاد حساسیت در تولیدکنندگان برای صادرات ماهی لازم است
ذبیح الله محمودی،که منولد روستای کاوند درویشان از توابع شهرستان اردل و از همکاران افتخاری جمعیت علال احمر و مجموعه بکوجا می باشد نیز با اشاره به عدم دریافت کد IR توسط هیچیک از تولیدکنندگان ماهی قزل آلا در منطقه اردل بر لزوم ایجاد حساسیت در بین ایشان برای رسیدن به سطح کیفی صادراتی تاکید کرد و برای همکاری در اجرای این طرح، اعلام آمادگی نمود.
تولید ماهی قزل آلای 2.5 کیلوگرمی نیازمند حمایت مالی از تولید کننده است
مهندس خیبر صالحی، عدم وجود فضای رقابتی حتی در بازار داخل در بین تولیدکنندگان را نیز، علاوه بر حضور نداشتن مسئول فنی در مزارع پرورش ماهی، علت دیگر عدم توسعه این صنعت در سال های اخیر دانست و افزود: برای تولید ماهی 2.5 کلیوگرمی، باید ماهی را بین 18 تا 24 ماه تغذیه کرد و این امر مستلزم وجود حامیان مالی و تزریق نقدینگی کافی به تولیدکننده است، تا نیازی به فروش ماهی پیش از موعد مقرر جهت تامین هزینه‌های خود نداشته باشد. به عبارتی، تولید بیشتر در گرو حمایت است.
بکوجا در آستانه شکل دادن به یک همکاری صادراتی چهارجانبه
در خاتمه این جلسه، مهندس لطفی‌زاده موسس بکوجا، مباحث جلسه را جمع‌بندی نمود و گفت: از آقای مهندس صالحی می‌خواهیم که 5 نفر از تولیدکنندگان معتبر منطقه، که انگیزه تولید علمی را دارند و به تعهدات خود پایبند می‌مانند، دعوت کرده و مسئله صادرات به روسیه را با ایشان طرح موضوع نمایند و شرایط مدنظر این تولیدکنندگان را نیز جویا شوند. سپس می‌توان از ایشان برای تشکیل جلسه‌ای دیگر دعوت نمود و پس از آن می‌توانیم خروجی آن جلسه را، جهت جلب همکاری به رئیس سازمان شیلات کشور ارائه کنیم. اینجانب پیشنهاد می‌کنم که مسئله حمایت از تولیدکننده و تأمین سرمایه در گردش اولیه نیز، به کمک بانک‌ها حل و فصل شود. بر این اساس، همکاری 4 جانبه‌ای، میان تولیدکنندگان، بانک، سازمان شیلات و مجموعه «هایتاجر»، برای صادرات ماهی به روسیه شکل خواهد گرفت. از آقای مهندس صالحی می‌خواهیم تا توضیحات اولیه لازم در خصوص این طرح را به تولیدکنندگان ماهی انتقال دهند تا زمینه ذهنی اولیه در ایشان شکل بگیرد. همچنین درصدد خواهیم بود که از آقای احمدی میانجی، مشاور رئیس سازمان شیلات هم برای حضور در جلسه بعدی دعوت کنیم.
مهندس مینایی نیز بار دیگر بر جذابیت فوق‌العاده بازار صادارت ماهی قزل آلا تأکید کرد و افزود: برای موفقیت هر چه بیشتر طرح، این جذابیت بایستی به تولیدکنندگان ماهی قزل آلا منتقل گردد.
اخبار مرتبط: