به نام خدا
کدام استان ها نقش بیشتری در تولید محصولات زراعی دارند؟
کدام استان ها نقش بیشتری در تولید محصولات زراعی دارند؟ براساس نتایج آمارگیری زراعت در سال آبی 1396-97 که از سوی مرکز آمار ایران منتشر گردیده است، همه 31 استان کشور، در تولید محصولات زراعی سهیم هستند، اراضی زراعی مجموعا 15.580.741 هکتار می باشد که 6.229.837 هکتار آن (40%) زیر کشت آبی و 9.350.907 هکتار آن (60%) زیر کشت دیم قرار دارد.
لیکن در این میان سهم استان ها از وسعت اراضی کشاورزی تا تولید محصولات تفاوت های آشکاری دارد. استان خراسان رضوی با داشتن 1.538.554 هکتار اراضی زراعی که 9.9% از مجموع اراضی زراعی کشور را در بر می گیرد، دارای بیشترین وسعت اراضی زراعی می باشد.استان یزد با داشتن 35.102 هکتار اراضی زراعی که حدود 0.2 درصد از کل اراضی کشور را تشکیل می دهد، کمترین وسعت اراضی کشاورزی را داشته و تنها استانی می باشد که فاقد کشت دیم است. در وسعت اراضی کشت آبی، استان خوزستان با داشتن 889.379 هکتار، 14.3% از کل این اراضی را در اختیار دارد و در کشت دیم استان آذربایجان شرقی با داشتن 1.046.131 هکتار، 11.2% از اراضی زراعی کشت دیم کشور را در اختیار دارد.
استان هایی که دارای بیشترین وسعت اراضی زراعی می باشند عبارتند از :
| ردیف | نام استان | کل اراضی زراعی | اراضی زراعی آبی | اراضی زراعی دیم |
| وسعت (هکتار) | سهم (درصد) | وسعت (هکتار) | سهم (درصد) | وسعت (هکتار) | سهم (درصد) |
| * | کل کشور | 15.580.741 | 100% | 6.229.837 | 40% | 9.350.907 | 60% |
| 1 | خراسان رضوی | 1.538.554 | 9.9% | 766.673 | 12.3% | 771.881 | 8.3% |
| 2 | خوزستان | 1.391.474 | 8.9% | 889.379 | 14.3% | 502.095 | 5.4% |
| 3 | آذربایجان شرقی | 1.302.609 | 8.4% | 256.478 | 4.1% | 1.046.131 | 11.2% |
| 4 | کردستان | 933.976 | 6% | 75.768 | 1.2% | 858.208 | 9.2% |
| 5 | همدان | 923.755 | 5.9% | 183.125 | 2.9% | 740.630 | 7.9% |
| 6 | زنجان | 856.946 | 5.5% | 104.698 | 1.7% | 752.249 | 8% |
| 7 | فارس | 849.911 | 5.5% | 563.670 | 9% | 286.242 | 3.1% |
| 8 | اردبیل | 768.814 | 4.9% | 256.212 | 4.1% | 512.602 | 5.5% |
| 9 | آذربایجان غربی | 723.374 | 4.6% | 219.187 | 3.5% | 504.187 | 5.4% |
| 10 | کرمانشاه | 688.621 | 4.4% | 154.660 | 2.5% | 533.961 | 5.7% |
محصول برداشت شده از اراضی زراعی در سال زراعی 1396-97 مجموعا 63.874.497 تن می باشد که 56.290.283 تن آن (88%) از اراضی کشت آبی و 7.584.214 تن آن (12%) از اراضی کشت دیم برداشت گردیده است. لیکن در این میان سهم استان ها از تولید محصولات زراعی تفاوت های زیادی دارد. استان خوزستان با برداشت 13.417.378 تن محصول از اراضی زراعی که 21% از مجموع محصولات زراعی تولیدی کشور را در بر می گیرد، دارای بیشترین مقدار تولید محصولات زراعی می باشد.استان های یزد و قم با برداشت به ترتیب 181.932 تن و 187.164 تن محصولات زراعی که هریک حدود 0.3 درصد از کل محصول زراعی تولیدی کشور را تشکیل می دهند، کمترین تولید محصولات زراعی را داشته اند. در تولید محصول زراعی در اراضی کشت آبی، استان خوزستان با برداشت 13.277.011 تن، 23.6% از کل محصولات اراضی آبی را به خود اختصاص داده و در برداشت محصول زراعی حاصل از کشت دیم، استان گلستان با برداشت 873.176 تن محصول زراعی، 11.5% از کل محصول تولیدی در اراضی کشت دیم کشور را به نام خود ثبت نموده است.
استان هایی که دارای بیشترین میزان تولید محصولات زراعی می باشند عبارتند از :
| ردیف | نام استان | کل اراضی زراعی | اراضی زراعی آبی | اراضی زراعی دیم |
| مقدار تولید (تن) | سهم (درصد) | مقدار تولید (تن) | سهم (درصد) | مقدار تولید (تن) | سهم (درصد) |
| * | کشور | 63.874.497 | 100% | 56.290.283 | 88% | 7.584.214 | 12% |
| 1 | خوزستان | 13.417.378 | 21% | 13.277.011 | 23.6% | 140.367 | 1.9% |
| 2 | خراسان رضوی | 4.899.937 | 7.7% | 4.817.140 | 8.6% | 82.797 | 1.1% |
| 3 | فارس | 4.382.658 | 6.9% | 4.322.595 | 7.7% | 60.063 | 0.8% |
| 4 | آذربایجان غربی | 3.445.928 | 5.4% | 2.862.271 | 5.1% | 583.657 | 7.7% |
| 5 | همدان | 3.166.916 | 5% | 2.358.984 | 4.2% | 807.932 | 10.7% |
| 6 | کرمانشاه | 2.670.478 | 4.3% | 2.028.254 | 3.6% | 642.224 | 8.5% |
| 7 | قزوین | 2.518.948 | 3.9% | 2.276.959 | 4% | 241.989 | 3.2% |
| 8 | لرستان | 2.453.752 | 3.8% | 1.970.038 | 3.5% | 483.714 | 6.4% |
| 9 | اردبیل | 2.245.701 | 3.5% | 1.879.079 | 3.3% | 366.622 | 4.8% |
| 10 | آذربایجان شرقی | 2.083.325 | 3.3% | 1.234.722 | 2.2% | 848.603 | 11.2% |
مقایسه دو جدول فوق نشان می دهد که استان های کردستان و زنجان که از نظر وسعت اراضی زراعی جزء ده استان برتر کشور قرار دارند در لیست ده استان برتر از لحاظ تولید محصولات زراعی قرار نداشته و در عوض استان های قزوین و لرستان که از وسعت اراضی زراعی کمتری برخوردارند، به لحاظ تولید محصول در لیست ده استان برتر قرار گرفته اند. علت این امر به مساحت اراضی دیم و مقدار برداشت واحد سطح انواع محصولات مرتبط می باشد که در گزارش جداگانه ای به آن پرداخته خواهد شد.
نکته مهم دیگر در استان های برتر به لحاظ وسعت اراضی زراعی، مرزی بودن 7 استان از مجموع 10 استان و به لحاظ تولید محصول، مرزی بودن 6 استان از 10 استان برتر می باشد. بدین لحاظ توجه بیشتر به این استان ها، در امنیت غذایی کشور که مهمترین رکن خودکفایی در کشور می باشد، بسیار تاثیرگذار به نظر می‌آید.
-مقالات مرتبط
جهش تولید کدام کالاها؟
12 گام برای شکوفایی اقتصاد ایران
افزایش بازده واحد سطح، مدیریت کشت محصول و مدیریت مصرف آب، کلید خودکفایی در کشاورزی ایران
خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی در کنار حفظ منابع آبی ایرانسهم استان ها از تولید محصولات زراعی 1396-1397
کدام استان ها نقش بیشتری در تولید محصولات زراعی دارند؟
خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی در کنار حفظ منابع آبی ایران