خلاصه کتاب بازاریابی گردشگری(فصل اول)

به نام خدا

مروری بر کتاب بازاریابی گردشگری(فصل اول)

خلاصه شده توسط خانم دکتر فاطمه فکری


   متن مقاله    کتاب حاضر که منبع آموزش بازاریابی چندین دانشگاه معتبر بین‌المللی است، به اهمیت موضوع گردشگری به عنوان یک نیروی اقتصادی قدرتمند می‌پردازد و با ارائه‌ی موردکاوی‌های واقعی، بازاریابی گردشگری را از زوایای  مختلف تشریح می‌کند. این کتاب حاوی اطلاعات ارزشمندی است. اطلاعاتی که شاید مفاهیم اصلی و پایه آن را بسیاری بدانند اما مجموع این اطلاعات در کنار هم و بازخوانی مفاهیم اصلی با مثال هایی از جنس صنعت گردشگری، خواننده را به فهم عمیق تری از موضوعات این صنعت برساند. اما مهم ترین نکته ای که در این کتاب مشاهده کردم و از آن لذت بردم و معتقدم نقطه قوت کتاب به حساب می آید، نمونه های موردی واقعی و قابل توجه، هم در میان مطالب کتاب و هم در پایان هر فصل است. نویسنده در ابتدای هر فصل نمونه کوتاهی را آورده است. سپس در میان نوشته ها و توضیحات، تلاش کرده تا مفاهیم را در قالب مثال ها و نمونه هایی واقعی به مخاطب انتقال دهد و نهایتا، در پایان هر فصل، به طور مبسوط به بررسی موردی واقعی و مهم می پردازد. این نمونه های واقعی به گونه ای در فصل ها پخش شده اند که مطالعه کتاب را لذت بخش می کنند. با اینکه کتاب حجیم است اما با توجه به این نمونه های موردی، کمتر خسته خواهید شد و لذت یادگیری بیشتری را خواهید چشید.



در این کتاب چه می‌خوانیم؟

  1.       محیط بازاریابی گردشگری جهانی
  2.       رفتار مصرف‌کننده
  3.       طراحی یک برنامه‌ی بازاریابی
  4.       پژوهش بازاریابی
  5.       محصولات صنعت گردشگری
  6.       قیمت‌گذاری
  7.       توزیع
  8.       ارتباطات بازاریابی: نقش تبلیغات و ترویج فروش
  9.       ارتباطات بازاریابی: روابط عمومی، فروش شخصی، بازاریابی مستقیم و بازاریابی شفاهی
  10.       بازاریابی اینترنتی
  11.       فراهم‌کردن کیفیت خدمات از طریق بازاریابی داخلی
  12.       بازاریابی مقصد
  13.       موضوعات روز در بازاریابی گردشگری و هتلداری



مطالعه‌ی این کتاب برای چه کسانی مفیدتر خواهد بود؟

  1.       مدیران گردشگری
  2.       مدیران و کارشناسان برند
  3.        فعالان و پژوهشگران حوزه‌ی بازاریابی
  4.        صاحبان مشاغل در شهرهای توریستی



فصل اول

محیط بازاریابی گردشگری جهانی

 در این فصل با مروری اجمالی بر نظریه های بازاریابی خدمات و روشن ساختن اهمیت خدمات ، مدل های مهم بازاریابی خدمات مانند مثلث بازاریابی خدمات و آمیخته بازاریابی خدمات معرفی می شوند و در ادامه نیز نیروهای اصلی محیطی که بر توانایی سازمانها در ارائه خدمات به مشتریانشان تاثیر می گذارند ، بررسی می گردند .



بازاریابی گردشگری

بازاری است که تقاضای مشتری را در یک گستره وسیع برای مسافرت و محصولات مهمانپذیری در بر دارد .




بازاریابی بین المللی

فعالیت های بازرگانی ای که طراحی ، قیمت گذاری ، ترویج فروش و هدایت جریان رسیدن کالاها و خدمات شرکت به مصرف کنندگان را در بیش از یک کشور به منظور کسب سود بر عهده دارد .

موانع کلیدی پیش روی بازاریابان بین المللی به مسائل منطقه ای محدود نمی شود ، بلکه این مشکلات به معیارهای شخصی بازاریاب و قوم گرایی وی نیز مربوط می شود . معیارهای شخصی بازاریاب ، یک منبع ناخود آگاه بر پایه ارزش های فرهنگی ، تجربه ها و دانش فرد برای تصمیم گیری است که رابطه ی تنگاتنگی با قوم گرایی دارد . قوم گرایی به معنای اعتقاد فرد به برتری فرهنگ خود است و در بازاریابی به این مفهوم است که مطمین باشیم شرکت ما بهترین دراه را برای انجام دادنم کارها می داند . هر دوی این موارد توانایی بازاریاب را برای درک تفاوت های رایج در بازاریابی خارجی محدود می کنند . چاره ی مشکلات آگاهی و حساسیت نسبت به مسائل جهانی است . در سال های اخیر آمریکائی ها به قوم گرائی متهم شدند که این مساله به ایجاد تصویر ذهنی منفی در خارج از مرزهای این کشور منجر گردیده است .




تاثیر بازاریابی بر گردشگری

بازاریابی عبارت است از فرآیند برنامه ریزی و اجرای طراحی و تولید ، قیمت گذاری ، ترویج و توزیع ایده ها ، کالاها و خدمات به منظور ایجاد مبادلاتی که رضایت مشتریان و یا اهداف سازمانی را تامین می کند . صرف نظر از اینکه محصول به شکل کالا یا خدمات و یا ایده باشد ، در گردشگری و مهمانپذیری نیز مانند سایر خدمات ، با ترکیبی از محصولات قابل لمس و غیر قابل لمس مواجه هستیم . بازاریابی اهمیتی حیاتی در گردشگری دارد ، زیرا مدیریت اصولی آن می تواند بر اندازه و رفتار بازارهای عمده جهانی در این زمینه تاثیرگذار باشد .


این شکل نشان می دهد چگونه در یک بازاریابی موثر بخش های اصلی صنعت گردشگری مانند ترتیب دهندگان سفر ، سازمانهای خدمات رسانی در مقصد ، حمل و نقل و تامین کنندگان محصولات گوناگون با یکدیگر ترکیب می شوند و تقاضای بازدید کنندگان را مدیریت و برآورده می کنند .


بازاریابی گردشگری




بازاریابی خدمات
خدمات با چهار ویژگی از کالا متمایز می شود :
  1. ناملموس یودن : خدمات را نمیتوان چشید ، لمس کرد و یا بو کرد . پیش از سوار شدن به هواپیما ، مسافران جز یک بلیت و قول پرواز ایمن تا مقصد ، چیز دیگری ندارند .
  2. تفکیک ناپذیری : غذا در یک رستوران ممکن است عالی باشد ، اما اگر پیشخدمت رفتار نامناسبی داشته باشد، مشتری از کل رستوران ناراضی خواهد بود و امور را تفکیک نمی کند .
  3. متغیر بودن : کیفیت ارائه خدمات به فرد ارائه کننده خدمت نیز بستگی دارد .
  4. غیر قابل نگهداری بودن : خدمات را نمیتوان ذخیره کرد .


دو مدل جهت کمک به تصمیم گیری در مدیریت و بازاریابی خدمات عبارتند از :

           مثلث بازاریابی خدمات

           آمیخته بازاریابی خدمات

مثلث بازاریابی خدمات



مثلث بازاریابی خدمات

بازیکنان کلیدی مثلث بازاریابی خدمات شامل شرکت ، مشتری و ارائه دهنگان خدمت می باشند که در رئوس مثلث جای گرفته اند . در میان این سه گروه سه شیوه بازاریابی قرار می گیرد : بازاریابی خارجی ، تعاملی و داخلی .

در تلاش های بازاریابی خارجی شرکت به مشتری خود در رابطه با آنچه مشتری باید از او انتظار داشته باشد و چگونگی ارائه خدمات تعهداتی می دهد . بازاریابی تعاملی در لحظه ی ارائه خدمت رخ می دهد که همان لحظه حقیقت است . در نهایت بازاریابی داخلی هنگامی رخ می دهد که توانایی انجام تعهدات بوجود بیاید .



آمیخته بازاریابی خدمات

عبارت است از ترکیبی از متغیرهای بازاریابی قابل کنترل که شرکت به منتظور فروش محصولات خود در بازار هدف از آنها پیروی می کند . 4 پی اولیه ی آمیخته بازاریابی شامل : محصول ( product ) ، توزیع (place) ، ترویج (promption) ، و قیمت (price)،  است .



بازیگران اصلی در صنعت گردشگری جهانی

این بازیگران شامل خدمات بخش خصوصی و غیر انتفاعی ، خدمات بخش عمومی ، عرضه کنندگان ( خدمات حمل و نقل ، اسکان ، غذا و نوشیدنی ، جاذبه ها ، رویدادها و کنفرانس ها ) ، واسطه ها و مشتریان ( بازدیدکنندگان و مسافران ) هستند .

خدمات خصوصی و غیرانتفاعی




بخش خدمات خصوصی و غیر انتفاعی

بخش خصوصی و غیر انتفاعی به سازمان های گردشگری ، مانند آژانس های مسافرتی و یا شرکت های اجرا کننده ی تورهای مسافرتی ، خدمات مالی و بانکی ، موسسه های آموزشی ، رسانه ها و خدمات بیمه طلاق می شود .



بخش خدمات عمومی

بخش عمومی اغلب با مباحث مدیریت و سازمان های بازاریابی در سطح ملی، منطقه ای و یا مقاصد دور همراه است. زیر پوشش هر سازمان گردشگری استانی، تعدادی سازمان دولتی، شبه دولتی و مستقل وجود دارد که به صورت مستقل و با همکاری یکدیگر برای ایجاد محصولات گردشگری جذاب تر فعالیت می نمایند. در سطح ایالتی یا استانی ، آژانس های بازاریابی میلیون ها دلار برای ترویج گردشگری هزینه می کنند. هدف برنامه ی بازاریابی آنها ، مسافران انفرادی و واسطه گران تجاری سفر است. اغلب آنها در بازاریابی با تهیه کنندگان، مؤسسه های حمل ونقل، واسطه گران و سایر سازمان های بازاریابی مقصد همکاری می کنند.



حمل و نقل

یک سیستم حمل و نقل مناسب، زیرساخت ضروری برای پیشرفت صنعت گردشگری در هر کشور به شمار می آید. برای مثال، رشد گردشگری در کشور هند چندین سال به خاطر زیرساخت های ضعیف ملی متوقف شده بود تا این که در سال ۲۰۰۰ این کشور پروژهای چهار جانبه ی طلایی را آغاز کرد. هدف این پروژه ایجاد ارتباط بین چهار خط ویژه ی مترو در هند از طریق یک بزرگراه چهارخطه بود (ارتباط بین سریناگار به کانیاکوماری و سیلچر به ساورشترا) . همچنین  خط آهنی که چین را به نیت متصل می کند، سیب دوبرابر شدن درآمد گردشگری ثبت شد. تا پیش از نخستین قطار که در جولای ۲۰۰۶ از میان کوهها به سوی تبت رفت، مسافران باید مسافت طولانی ای را با اتوبوس یا هواپیما می پیمودند.



صنعت هواپیمایی

به رغم بالاگرفتن فعالیت های گردشگری و بلایای طبیعی در طول دهه ی گذشته، خطوط هواپیمایی جهان با افزایش تقاضا مواجه هستند. بالارفتن رشد اقتصادی سبب افزایش تقاضای سفر در آسیا و اروپا گردیده است (همان مناطقی که خطوط هواپیمایی، سودآوری آن را در سال ۲۰۰۶ پیش بینی می کردند) .  اما در همین سال، شرکت های حمل و نقل آمریکای شمالی چیزی در حدود 5/4 میلیون دلار آمریکا ضرر دادند و تعدادی از شرکت های مهم هواپیمایی این کشور اعلام ورشکستگی کردند . خصوصی سازی خطوط هواپیمایی در چند کشور با حذف خدمات غیرضروری برای کاهش دادن هزینه ها، پایین آوردن قیمت بلیت ها و استفاده از فرودگاه های دوم که خدمات ارزان تری ارائه می کنند، به توسعه ی آن انجامید. در بسیاری ازکشورها فرودگاه ها نقش حیاتی در حفظ رشد صنعت گردشگری دارند .



صنعت کشتیرانی

در گذشته سفرهای دریایی مخصوص افراد ثروتمند و مشهور بود که با کشتی هابی چون لوسیتانیا و ملکه الیزابت دوم سفرهای تجملی می کردند و محدودیت مالی و زمانی نداشتند. اما امروزه کشتی های بزرگتر به خاطر صرفه جویی های حاصل از تولید انبوه میان هزینه های خرید و انجام دادن خدمات می توانند قیمت تمام شده را پایین آورده، سودآوری بیشتری را برای شرکت های کشتیرانی به ارمغان آورند.



راه آهن

با افزایش جهانی قیمت بنزین بسیاری از کشورها برای رفع مشکلات پیش آمده در حمل و نقل به راه ا هن متوسل شده اند .در  اروپای غربی و همچنین در ژاپن  دولت مبالغ کلانی را به خطوط سریع السیر ریلی اختصاص داده و خدمات جابجایی  شهر به شهر را با قطار هایی با سرعت ۲۰۰ کیلومتر در ساعت مهیا کرده ایست. حزب محافظه کار انگلیس قطار های سریع السیر را به عنوان راه حلی برای رفع نگرانی های زیست محیطی مطرح نموده و گسترش آن را سبب رشد اقتصادی کشور می داند.


مسافرت با قطارهای لوکس یکی دیگر از شیوه های حمل و نقل است. طبق اعلام آژانس های بین المللی ، کشور  کانادا بهترین قطارهای لوکس در سرتاسر جهان را دارند. در مراسم جایزه سفر جهانی که در سال 2006 در جزایر تورکس و کایکوس باهاما  برگزار شد، شرکت روپال کانادین پاسیفیک جایزه بهترین قطار لوکس دنیا را تصاحب کرد .



امکانات رفاهی و اقامتی

این بخش به منظور برآورده کردن نیازهای مشتریان، شامل طیف وسیعی از وسایل راحتی و اقامتی است که هتل ها به عنوان زیر مجموعه و مهمترین قسمت آن به شمار می ایند؛  به ویژه هتل های زنجیره ای در شهرهای بزرگ از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند. برای مثال، در لندن و پاریس سهم ظرفیت تختخواب های هتل های زنجیرهای در حدود ۵۰% کل هتل هاست، گروه هتل های هیلتون یک نمونه ی موفق از هتل های زنجیره ای در تمام دنیاست. هیلتون نزدیک به ۲۸۰۰ هتل در ۸۰ کشور دنیا دارد و برنامه هایی را نیز به منظور گسترش نام های تجاری سنتی ای که در آمریکا دارد (از قبیل کنراد، دابل تری، امبسی سوئیتز، همپتون این و هیلتون گاردن) به سایر قسمت های دنیا در نظر گرفته است . با هدف رشد سالانه ۷ %گروه هیلتون به گسترش شعبه های خود در چین، هند و اروپای شرقی که تقاضای بالایی در بازار قیمت متوسط را دارا هستند، روی آورده است. هیلتون امکانات خود را در هر نقطه از جهان متناسب با آن منطقه سازمان می دهد. برای مثال، در هند برای جذب بیشتر جهانگردان شرقی غذاها و نوشیدنی های بیشتری را ارائه می نماید. ( آمار ارائه شده مربوط به سال های 2005-2006 می باشد ) .


انواع دیگر محل های سکونت مانند اتاق اجاره ای ، تخت و صبحانه، اقامتگاه های گردشگری، آپارتمان های تقسیم شده ی زمانی و کمپ ها رشد قابل توجهی را نشان می دهند. در آمریکا شرکت یوتاه بیسد فلایینگ جی که یکی از بزرگترین شرکت های خصوصی این کشور می باشد، خدمات رسانی در بزرگراه ها را دگرگون کرده است. هدف اصلی این شرکت رانندگان مسیرهای طولانی هستند.




خدمات غذایی و نوشیدنی

از دیگر ملزومات صنعت گردشگری، بخش خوردنی ها و نوشیدنی ها می باشد. آمار جهانی مقدار این بخش را به سختی می توان به دست آورد، اما آنچه مسلم است این است که این بخش رشد قابل توجهی در سطح کشورهای در حال توسعه دارد. برای مثال، مواد غذایی و نوشیدنی ها در چین و هند به ترتیب رشدی معادل ۲۰٪ و ۹ %در سال ۲۰۰۵ داشته اند. کشورهای چندملیتی که قصد نفوذ به این کشورها را دارنده سهم نسبتا خوبی را از این رشد به خود اختصاص داده اند . استارباکس یکی از این شرکت هاست. این شرکت تا پایان اگوست ۲۰۰۶ دارای ۱۲۱۴۲ فروشگاه در سرتاسر جهان بوده که از این تعداد حدود ۷۰٪ آن در ایالات متحدهی آمریکا واقع شده است.



جاذبه ها

در میان تکنیک های متفاوتی که در زمینه مدیریت بازدیدکنندگان از جاذبه ها موجود است ، بازاریابی از مقدمات اساسی است . بازاریابی بهترین شیوه برای ایجاد درآمد جهت تامین هزینه های اجرائی و نگهداری از منابع اصلی درآمد ، توسعه و تقویت محصولات رضایت بخش ، ایجاد ارزش برای پول و همچنین برای تاثیر گذاری بر الگوهای بازدید از نقاط دیدنی مانند تعداد بازدید کننده و زمان و فصل بازدید است . یک مثال از جاذبه های کوچک تازه ایجاد شده ، گشودن درهای خانه ی رابرت گریوز نویسنده برای بازدید عمومی در جزیره ی مایورکای اسپانیاست .



رویدادها و کنفرانس ها

نقش مهمی در آوردن مسافران تجاری و تفریحی به مقاصد گردشگری ایفا می کنند . از دیدگاه مقاصد گردشگری ، گردشگری رویدادها عبارت است از توسعه و بازاریابی رویدادها جهت کسب منافع اقتصادی و اجتماعی . مانند المپیک یا جام جهانی . از نظر مصرف کننده این یک مسافرت به منظور شرکت در یک رویداد و یا تماشای آن تلقی می شود .



واسطه ها

عبارتند از : مجریان تور و عمده فروشان تور ، شرکت های بازاریابی مقصد( شرکت هایی هستند که به شکلی تخصصی در زمینه جذب گردشگر برای خدمات یا مقاصد گردشگری فعالیت می کنند . بسیاری از سازمان های گردشگری فعالیت های بازاریابی خود را به شرکت های بازاریابی مقصد می سپارند . جای این گونه شرکت ها در بازار گردشگری ایران خالی است ) ، آژانس های مسافرتی ، متخصصان مسافرت و واسطه های اینترنتی . در حال حاضر آژانس های مسافرتی بیشترین حجم واسطه گری در صنعت گردشگری را دارا هستند .



گردشگران

آخرین بازیگران صنعت گردشگری گردشگران هستند . در سال 2005 ، ورودی گردشگران بین المللی 808 میلیون نفر ثبت شده . 52 درصد از این تعداد با هدف گذراندن اوقات فراغت و تفریح و سرگرمی ، 16 درصد سفرهای تجاری و 24 درصد به خاطر انگیزه های دیگر مانند دیدن دوستان و اهداف دینی و ... بوده است .



عوامل موثر بر محیط بازاریابی گردشگری

محیط خرد ، محیط کلان
محیط خرد :

شامل نیروهای نزدیک به سازمان که بر توانایی آن بر ارائه خدمات به مشتریان تاثیر می گذارد : خود سازمان ، موسسه هایی که نقش کانال های بازاریابی را دارند ، بازار مشتریان و دامنه گسترده ای از سهامداران و عموم .

محیط کلان :

نیروهای اجتماعی بزرگتر که بر کل محیط خرد اثر می گذارند و عبارتند از : نیروهای رقابتی ، جمعیت شناختی ، اقتصادی ، محیطی و طبیعی ، تکنولوژیکی ، سیاسی ، فرهنگی و اجتماعی و قانونی .

.

نیروهای رقابتی




نیروهای رقابتی

شناخت رقبا، آشنایی با نقاط قوت و ضعف آنها و پیش بینی این که چه کارهایی ممکن است انجام دهند، جنبه ی مهمی از شناخت محیط کلان است. در دیدگاه بازاریابی اگر شرکتی می خواهد موفق عمل کند، باید در تامین خواسته ها و نیازهای مشتریان بهتر از رقبایش عمل نماید. از این گذشته، در حال حاضر مزیت رقابتی به طور گسترده به عنوان محور اصلی در موفقیت سازمانها، مناطق و کشورها پذیرفته شده است. با ورود به هزاره ی سوم، جهان گردشگری به طرز فزاینده ای رقابتی شده است. این رقابت میان هتل ها، خطوط هواپیمایی، اجراکنندگان تور، آژانس های مسافرتی و سایر خدمات گردشگری رخ می دهد. این رقابت بین مؤسسه ها به انتخابی که گردشگران میان مقاصد جایگزین می کنند بستگی دارد. بنا براین، رقابت اصلی بر سر مقصد است. اکنون کشورها، ایالت ها، مناطق و شهرها نقشی جدی در مقاصد گردشگری ایفا می نمایند و سرمایه ی شایانی را به منظور افزایش تصور ذهنی مثبت و جاذبه های گردشگری صرف می کنند. در نتیجه رقابت مقاصد گردشگری به بخش جدایی ناپذیری از ادبیات گردشگری تبدیل شده و ارزیابی این رقابت، ابزار مهمی برای اتخاذ استراتژی جایگاه سازی و تحلیل بازاریابی مقاصد گردشگری است.



نیروهای جمعیت شناختی

داده های جمعیت شناختی، داده های آماری هستند که مشخصه های قابل مشاهده ی افراد را از نظر ویژگی های فیزیکی مانند جنسیت، نژاد، سن، قد ؛ ویژگیهای اقتصادی مانند درآمده پس انداز و ارزش خالص ؛ ویژگی های شغلی؛ ویژگی های تحصیلی ؛ ویژگی های مکانی و ویژگی های خانوادگی مانند وضعیت ازدواج و تعداد فرزندان توضیح می دهند. بنابر عقیده ی دیوید فوت در کتاب رونق، ورشکستگی و انعکاس داده های جمعیت شناختی دو سوم تمام موضوعات را توضیح می دهند. برای مثال، افزایش محبوبیت بازی گلف در ۲۵ سال گذشته ناشی از محبوبیت گلف میان نسل انفجار زاد و ولد در آمریکاست که مسن شده اند و در حال ورود به مرحله ای از زندگی هستند که آنان را قادر می سازد زمان بیشتری را در زمینهای گلف بگذرانند.

گرایش های دیگر جمعیت شناختی که در بازاریابی گردشگری جهانی تاثیر گذار هستند ، عبارتند از : کاهش نسبی رشد جمعیت ، افزایش سطح تحصیلات و استخدام در بخش خدمات ، افزایش تنوع قومی ، از بین رفتن ساختار سنتی خانواده های سنتی و تحرکات جغرافیایی جمعیت .

بازار یایان برای درک جمعیت شناختی باید گروه های جمعیتی ای را که ممکن است از نظر تعداد مشخصه های مشترک اجتماعی - اقتصادی و ارزش های مشترکه بر بخش های بازار تاثیر گذار باشند، به خوبی بشناسند.



نیروهای اقتصادی

نیروهای اقتصادی در محیط عواملی هستند که می توانند بر قدرت و الگوی خرید مصرف کننده اثر بگذارند. قدرت خرید به عواملی چون درآمد، قیمت های پس انداز و اعتبار بانکی بستگی دارد. از این رو، بازاریابان باید از اوضاع اقتصادی در زمینه ی درامد و تغییرات الگوی مصرف مصرف کننده آگاه باشند. برای مثال، پیش بینی می شود که وجود افراد تازه ثروتمند شده در روسیه، چین، هند و نیز افزایش درآمد خالص، ازدیاد تقاضا در بازار کالاهای تجملی در دهه ی آینده را به دنبال دارد. البته بازار مسافرت های تجملی نیز رشد قابل ملاحظه ای خواهد داشت. در حال حاضر این بازار نیز پر منفعت است.  تغییر قیمت ها و نرخ ارز نیز می تواند تأثیر بسزایی بر گردشگری داشته باشد. در سال 2006 مسکو به عنوان گران ترین شهر جهان ، جایگزین توکیو شد که این مساله بی شک بر بازدیدکنندگان این شهر تاثیر گذار بود .



نیروهای محیطی و طبیعی

در دهه های اخیر، آگاهی های زیست محیطی در سطح دنیا افزایش یافته است. توجه رسانه ها به اثرات گاز های گلخانه ای، باران های اسیدی، نشت نفت، آلودگی دریاها، نابودی جنگل های استوایی و موضوع هایی از این قبیل سطح آگاهی های عمومی را بالا برده است این افزایش آگاهی ها بر صنعت گردشگری نیز تأثیر گذار بوده است. مسافران تفریحی بین المللی تمایل زیادی به انتخاب مقاصدی با مناظر طبیعی زیبا دارند که این مسئله به حوزه سلامت محیط زیست و تنوع و بی نقصی منابع طبیعی و فرهنگی باز می گردد. مطالعاتی در آلمان و آمریکا بر روی بازارهای مسافرتی، اهمیت ملاحظات زیست محیطی را در فرایند انتخاب مقصد گردشگری توسط مسافران نشان می دهد تا جایی که در آلمان برنامه های زیست محیطی توسط برخی هتل های خصوسی اجرا می شوند. نظرسنجی ها نشان می دهند که مصرف کنندگان بیشتر تمایل دارند نام تجاری ای را انتخاب کنند که به مسائل زیست محیطی کمک می کند.

نیروهای طبیعی غیرقابل کنترل نیز می توانند تاثیری منفی در صنعت گردشگری باقی بگذارند . بزرگترین فاجعه تاریخ گردشگری تا سال 2006 به علت تعداد بالای قربانیان از بین بازدید کنندگان خارجی و کارکنان بخش گردشگری -  سونامی است که در سال ۲۰۰۴ در جنوب آسیا رخ داد.



نیروهای تکنولوژیکی

مهم ترین نیرویی که آینده ی صنعت گردشگری و مهمانپذیری را شکل می دهد، تکنولوزی است.  پیشرفت سریع تکنولوژی، سازمان های گردشگری را وادار کرده است تا محصولاتشان را با این پیشرفت همگام سازنده به ویژه در زمینه این که چگونه محصولات خود را توسعه دهنده توزیع و ترویج کنند. تکنولوزی، توسعه ی مداوم سیستم های جدید و عوامل تأثیر گذار در پیشرفت محصولات گردشگری را میسر ساخته است.



نیروهای سیاسی

تصمیم های بازاریابی به شدت تحت تاثیر وضعیت محیط سیاسی هستند. این محیط از نهادهای دولتی و گروه های فشار که بر فعالیتهای افراد و سازمان های مختلف تاثیر می گذارند و برای آنها محدودیت ایجاد می کننده تشکیل شده است. سیاست های دولت می تواند درگیری های گسترده ای را در صنعت گردشگری ایجاد کند. برای مثال، کشور میانمار (با نام پیشین برمه) به دلیل وضعیت متزلزل سیاسی حاکم در کشور، تعداد بسیار کمی گردشگر جذب می کند. در فیجی نیز گردشگری معمولا از نیروهای سیاسی متاثر می شود. کودتای نظامی که در دسامبر ۲۰۰۶ به وقوع پیوست و چهارمین کودتای این کشور در ۲۰ سال گذشته بود، تأثیری منفی در گردشگری این کشور بر جای گذاشت

تروریسم تیز تأثیر مخربی بر گردشگری در سطح جهانی دارد. از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ تا سال 2006 بیش از ۳۰۰۰ حمله ی تروریستی بزرگ در سطح جهان به وقوع پیوسته که اکثر آنها بر صنعت گردشگری تأثیر گذاشته اند. توجهی که رسانه ها به این قبیل حملات نشان می دهند به نوبه ی خود، سبب تجدیدنظر مسافران بین المللی در برنامه های تعطیلاتشان می گردد. تروریسم مقاصد گردشگری را هدف قرار می دهد تا بدین وسیله دولتها را به بازنگری و یا حذف برخی سیاستها وادارد . انفعالات سیاسی نیز ممکن است تاثیر مثبتی در گردشگری داشته باشند . برای مثال، مغولستان که در زمان سلطه ی اتحاد جماهیر شوروی فرهنگ و سنتهای خود را پنهان نگه داشته و خارج از دسترس جهانیان بود، امروزه به گونه ای شده ایست که غربیان ماجراجو به صحراهای پهناور آسیای مرکزی، چمنزارها، بیابان ها و کوهستان های آن مسافرت می کنند.



نیروهای فرهنگی و اجتماعی

بازاریابان تمرکز خود را به شناخت بازارها، عوامل تحریک کننده ی آن و چگونگی رجوع به آنها معطوف می کنند، به همین دلیل، شناخت محیط فرهنگی در تصمیم گیری های بازاریابی بسیار ضروری است. محیط فرهنگی از نهادها و سایر نیروهایی تشکیل می شود که بر ارزش های اصولی، پنداشت ها ،سلیقه ها و رفتارهای جامعه اثر می گذارند . یک تکنیک گروه بندی روان شناختی (سایکو گرافیک) بود که گرایش های موجود در ارزش های فرهنگی را پیگیری می کرد تا تعیین کند چگونه مردم اوقات فراغت و پول های خود را صرف می کنند ، از نظر مردم چه چیزهایی مهم است ، و نظرشان درباره ی خودشان و جهان اطرافشان چیست .

بسیاری از گرایش های فرهنگی بر صنعت گردشگری تأثیر گذارند. این موردها عبارت اند از: ثقاضای امنیت و ایمنی، تقاضای رفاه و سرعت عمل در ارائه ی خدمات و تعالیم معنوی، پس از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ گردشگران آمریکایی مدت زمان کوتاه تری را به تعطیلات می رفتند و از ترک کشور خود بیمناک بودند. همچنین گردشگران به خاطر محدودیت زمان و عدم امنیت شغلی، تعطیلات کوتاه تر را به تعطیلات سنتی دو هفته ای ترجیح می دادند. مجموع این عوامل تعطیلات داخلی را بیشتر مورد توجه قرار داد .




نیروهای قانونی

صنعت گردشگری شاهد افزایش وضع قوانین و مقرراتی بوده که در این تجارت تأثیر گذاشته است. این قوانین اغلب برای حمایت از شرکتها و مصرف کنندگان در مقابل دادوستد نادرست می باشند، مقررات دولتی همچنین از منافع جامعه در مقابل رفتارهای نامحدود و غیرقانونی تجاری محافظت می نماید. فعالیت های سوداور تجاری همیشه در بهبود کیفیت زندگی جامعه مؤثر نیستند، از این رو، قوانینی در بسیاری از نقاط دنیا سیگار کشیدن در رستوران ها و هتل ها را ممنوع کرده است. از نظر سیاستمداران نیز مسافران منبع درآمد خوبی هستند .


بیشتر کشورها قوانینی دارند که به دولت اجازه میدهد تجارت خارجی را در مواقعی که بر اقتصاد کشور تأثیر معکوس می گذارد و یا هنگامی که با سیاست خارجی کشور در تضاد باشد، محدود کنند. قوانینی نیز درباره ی سطح مجاز سرمایه گذاری خارجی، مقدار ارزی که از کشور می تواند خارج شود و قوانین مهاجرتی تاثیرگذار بر نقل و انتقال کارکنان از مؤسسه های چندملیتی به مؤسسه های دیگر وجود دارد. تمامی این قوانین بر سرمایه گذاری و توسعه ی صنعت گردشگری تأثیر گذار هستند. قوانین معطوف به دریافت مالیات فرود هواپیما در فرودگاه از شرکتهای هوایی، مقررات بهداشت و سلامت، صدور ویزا و اجازه ی ورود همگی به شکلی در صنعت گردشگری تأثیرگذار هستند.


یک نمونه از تأثیر وضع مقررات بر صنعت گردشگری در سرزمین اشغالی رخ داده است. در این کشور قماربازی ممنوع است، اما به تازگی دولت این کشور در «کازینوهای پرنده» اجازه ی قمار را صادر کرده است. این کازینوها در هواپیما جای دارند و یک پرواز ۴ ساعته ی چرخشی در حریم هوایی فلسطین اشغالی را برای قماربازان فراهم می کنند. بدین منظور سه پرواز در روز توسط خطوط هوایی آیسلندیک ترتیب داده شده است. با اجرای این پروژه و سرمایه گذاری اولیه ی بخش خصوصی فلسطین اشغالی و سرمایه گذاران خارجی انتظار میرود سالانه مبلغی در حدود ۵۰ میلیون دلار آمریکا برای آنها سودآوری داشته باشد.





دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *