به نام خدا

ارتقای بهره وری و پرچم داری دانشِ قابل تجاری سازی، ضامن افزایش ثروت ملی است

(سیدعلی لطفی زاده)

  ارتقای بهره وری و پرچم داری دانشِ قابل تجاری سازی، ضامن افزایش ثروت ملی است، کشور ایران از مواهب الهی متعددی برخوردار است که این امر سبب گردیده تا در زمره یکی از غنی ترین کشورهای جهان قرار گیرد، لیکن نگاهی به اقلام صادراتی کشور، بیانگر عدم موفقیت و یا عدم اراده ما در درآمدزایی از طریق صادرات محصولات مختلف بوده است. یکی از مهمترین عوامل این ناکامی، عدم بهره وری در تولید است. اما مهمترین عامل عدم بهره وریِ مناسب را می توان حاکمیت دولت بر بخش قابل توجهی از اقتصاد و تولید کشور و اعمال رویکرد مدیریت دولتیِ ناکارآمد و بی توجه به نظام درآمد-هزینه واقعی مبتنی بر عرضه و تقاضا در بازار عنوان نمود. در کنار این عامل، ضعف مدیریت، عدم آموزش و مهارت کافی عوامل تولید، تجهیزات نیازمند نوسازی (عندالزوم) و نداشتن دانش فنی روز نیز از دیگر علل بهره وری نامناسب هستند. همانطوریکه ملاحظه می گردد، امکان بهبود وضعیت در هریک از عوامل مؤثر به صورت بالقوه موجود بوده، لیکن عزم و اراده لازم برای تحقق آن در مدیران تصمیم گیر مشاهده نمی گردد. ریشهیابی عوامل اختصاصی عدم بهره وری مناسب در هر زمینه تولیدی، موضوع مهمی است که میتواند به مرور زمان سبب ارتقای بهره وری و بهبود کیفیت و کاهش قیمت تمام شده محصولات گردد. مروری به وضعیت آموزش در کشور، بیانگر آن است که زیرساخت ها و دغدغه های لازم برای پاسخ به نیاز آموزشی در کشور وجود داشته و دارد، لیکن این زیرساخت ها و آموزش ها در میدان عمل، اهداف مورد انتظار را محقق نساخته است. همچنین در حوزه دانش نیز وضعیت مشابهی وجود دارد. دانشگاه ها و مراکز آموزشی و پژوهشی متعددی در بخش های دولتی، نیمه دولتی و خصوصی با اساتید و دانشمندان متعدد وجود دارد، لیکن در صحنه عمل، نتیجه کاربردی و عملی از وجود این مراکز مشاهده نمی گردد. در حوزه تجهیزات و فناوری هم وضع به همین منوال است. معمولا بهترین و بروزترین تجهیزات از کشورهای صنعتی وارد شده است، لیکن بازدهی آنها قابل مقایسه با تجهیزات قدیمی نیز نمی باشد. همه اینها دلالت بر نبود یک ریسمان پیوند دهنده و جهت دهنده دارد. عاملی که بتواند از همه این امکانات و منابع، بهترین بازده را دریافت نماید. اما آنچه از همه این ها مهمتر میباشد، در اختیار داشتن پرچم دانش در دنیاست. این جاست که ارزش افزوده ها بسیار بالا و سودهای حاصله قابل مقایسه با کارهای متداول و فراگیر در دنیا نمی باشد. رسیدن به دانش روز و در دست گرفتن پرچم دانش در جهان مستلزم کار پیوسته و با پشتکار و نسبتا درازمدت می باشد، از این رو لازم است تا هم زمان با بهبود بهره وری و رفع اشکالات مدیریتی و آموزش منابع انسانی و بروزآوری تجهیزات (ترجیحا با تکیه بر توان داخلی و نه واردات)،  نسبت به تشکیل گروه های هدفمند تحقیق و توسعه برای دستیابی به دانش در حوزه هایی که از بازار بزرگ و تضمین شده ای در دنیا برخوردار می باشند (از جمله حوزه های الکترونیک و سخت افزار و نرم افزار و مخابرات و ...)  اقدام و منافع این گروه ها را به تحقق اهداف و تجاری سازی نتیجه تحقیقات و گرفتن سهم از بازار و مشارکت ایشان در منافع حاصل شده مرتبط نمود.